کتاب فرار از اردوگاه 14؛ آشنایی با دیکتاتوری ترین حکومت دنیا - دنیای ویدئو

البته در سرزمینی با حکومت دیکتاتوری، تقریبا تمام شهروندان از زمان تولد تا مرگ، که معمولا با اعدام یا بر اثر گرسنگی اتفاق می افتد، دشمن حکومت و مجرمان سیاسی پنداشته می شوند و با وجود قوانین سفت و سختی که برای کوچک ترین و بدیهی ترین نیازها و رفتارهای آدمی اعمال شده، فرار از خطر زندانی شدن بسیار سخت و تقریبا ناممکن است، چون باید مدام مراقب هر حرف و حرکتی باشند. در حقیقت چنین به نظر می رسد که کل جمعیت کشور، غیر از رهبر عظیم و خانواده او، در زندانی وسیع و روباز زندانی اند. در فرار از اردوگاه14 از همان صفحه های آغازین، علاوه بر این که سرنوشت دردناک و طاقت فرسای شین را دنبال می نماید، به طور موازی با پدیده ترسناکی به نام کره شمالی نیز آشنا می شوید.

آغاز کتاب با یک جمله هولناک است: اولین خاطره او یک اعدام است، و این جمله زمانی وحشت شما را گسترش می دهد که درست چند خط بعد متوجه می شوید منظور از او، همان شین این گئون چهارساله است که همراه با مادرش به تماشای یک اعدام ایستاده؛ یک امر اجباری:

و در ادامه تا سرانجام کتاب، از تمام قوانین و شرایط زندگی در دیکتاتوری کره شمالی آگاه خواهید شد. خواندن هر کدام از قانون های ناعادلانه این کشور، خوف بیش تری به جان تان می اندازد و از خود می پرسید تا وقتی این قوانین و نظارت دقیق بر رفتار مردم وجود دارد، فرار امکان پذیر است؟

وقتی توضیح قوانین حکومتی و شکنجه های شین و سایر مردم را می خوانید، بی درنگ فضای رمان فوق العاده 1984 (جورج اورول) و میرا (کریستوفر فرانک) در ذهن تان نقش می بندد. با این همه، شین که خود در اردوگاه 14 به دنیا آمده و تا زمان فرار در 23سالگی را آنجا یا در شکنجه گاه های زیرزمینی گذرانده، برای حفظ جانش، قوانین ده گانه اردوگاه را،که به ده فرمان مشهور است، حفظ می نماید.

او در زندان، تحت نظر نگهبانانی که حکم معلم ها، و در واقع پرورش دهنده های او را دارند، عظیم شده است. آنها حتا پدر و مادرش را انتخاب نموده بودند. در دامنه تپه ای نزدیک به مدرسه او شعاری نصب شده: همه چیز باید مطابق قوانین و مقررات باشد، حتی اگر آن قوانین به نظرتان بی رحمانه و دور از عدالت و رفتار انسانی باشند. در این کشور چیزی به نام جامعه وجود ندارد. فقط یک فرد اهمیت داشت و او،کیم ایل سونگ، رهبر کبیر بود که تبلیغات حکومتی او را پدر مهربان مردم معرفی می کرد؛ با وجودی که رهبری او بیش از حد ظالمانه بود.

هر بچه مدرسه ای در کره شمالی می آموزد: آمریکایی ها حرام زاده هایی هستند که می خواهند به وطن تجاوز نموده و تحقیرش نمایند. کره جنوبی سگ ارباب آمریکایی اش است. زندگی در چنین فضای متوهم و خفقان آوری و همین طور کمبود غذا و پوشاک مناسب، انسان های مسخ شده کره شمالی را به موجوداتی پست و بی ارزش تبدیل می نماید که همواره گرسنه اند و برای به دست آوردن کم ترین خوراک، خبرچینی و آدم فروشی می نمایند. مثل شین که مادر و برادر خود را در عوض دریافت غذا لو داد و خود با بی تفاوتی کامل اعدام آن ها را به تماشا نشست. اگر می خواهد بیش تر درباره این کشور کمونیستی بدانید، مطالعه این کتاب را پیشنهاد می کنیم.

تنها راه ممکن برای بقا؛ فرار

کتاب فرار از اردوگاه 14 با دو محور اصلی پیش می رود. نخست زندگی و سرنوشت شین را که به زبانی داستانی روایت می گردد، دنبال می کنیم و در موازات آن، نویسنده به مستندنگاری و آنالیز تاریخ سیاسی و اجتماعی بعضی کشورهای آسیایی می پردازد که خوشبختانه این بخش، نه تنها آسیبی به داستان شین نمی زند که حتی دلایل و ادعاهای او را برای فرار از کره شمالی قوت بخشیده است.

بلین هاردن ـ زاده سال 1952 در آمریکا ـ که سابقه طولانی مدتی در حوزه روزنامه نگاری و نویسندگی دارد (28 سال کار در آفریقا، اروپای شرقی، آسیا، نیویورک و سیاتل،گزارشگر واشینگتن پست و چهار سال برای نیویورک تایمز)، در کتاب خود با نثری گزارشی تمام ابعاد زیستی در کره شمالی، سیاست های نادرست و مخرب حکومت فاسد آن و روابط ناپایدارش در عرصه بین الملل را با تمرکز بر زندگی جانکاه شین و هموطنانش بازگو می نماید.

از این منظر،کتاب را می توان بیش از آن که زندگی نامه شین دانست، بازتاب تصویری دقیق و مبتنی بر آمار حقیقی از نظامی ترین کشور دنیا معرفی کرد. عبارت نظامی ترین کشور دنیا شوخی نیست.کره شمالی یک کشور سراسر پلیسی است و در همین کتاب نیز بارها به آن اشاره و تاکید می گردد. حتی شغل شین در زندان، دوخت یونیفرم های نظامی بود. وقتی او با لباس های زندان به آن سوی سیم خاردارهای متصل به برق با ولتاژ بالا می گریزد، طبیعی است که برای زنده ماندن باید خود را در جای مناسب پنهان بکند یا هم رنگ پوشش غالب مردم کشورش بگردد. او در این مورد شانس می آورد:

برای زنده ماندن در چنین جهنمی، هر شهروند قانون مدار و وظیفه شناس، باید مدام خبرچینی و آدم فروشی بکند یا ناگزیر دست به ریسک فرار بزند. این تنها راه بقا در کره شمالی است. تقریباً همه مردم غیرنظامی این کشور به فرار فکر می نمایند اما همه آنها جرات پیاده کردن نقشه شان را ندارند. شین نخستین و تنها کسی است که تا امروز پیروز به فرار از اردوگاه14 شده. با آغاز بخش دوم و فصل چهاردهم کتاب،که شین همراه با دوست بدشانسش پارک، از اردوگاه می گریزد، داستان ریتمی تند، هیجان انگیز و پرتعلیق به خود می گیرد و سر و شکلی مانند فیلم های هالیوودی پیدا می نماید،که این می تواند ناشی از قلم خوب نویسنده آمریکایی اش باشد.

صحنه های دور شدن شین از اردوگاه و پناه دریافت در جنگل ها و رودخانه ها، بسیار یادآور صحنه های فیلم بازگشته (The Revenant) به کارگردانی الخاندرو گونزالس ایناریتو است. تجربه های پس از فرار شین، به سادگی اشک هر خواننده را درمی آورد. مثل صحنه ای که شین برای اولین بار توسط دوستانش در ساختمان پناه جویان کره شمالی(واقع در کره جنوبی) به مناسبت جشن تولدش غافلگیر می گردد. در حالی که پیش از این و در زادگاهش، جشن تولد هرگز برای او معنایی نداشت، یا همین طور لحظه های آوازخواندن و عاشق شدن او، یا حتی یادگیری لبخندزدن و بغل کردن دیگران. با وجودی که نیمه آغازین کتاب، تلخ و تکان دهنده است، پس از فرار شین از اردوگاه با روایتی امیدبخش از زندگی این فراری سیاسی روبرو می شویم. گرچه تاثیر روانی زندگی در کره شمالی تا ابد بر ذهن مردم این سرزمین باقی می ماند و آن ها در تطبیق پذیری با شرایط جدید زندگی پس از فرار بسیار مشکل دارند.

• دریچه ای در دیوار سیمانی؛ سفر به کره شمالی

انتشار این کتاب در ایران، موجی از چاپ آثاری با موضوع کره شمالی و دیگر کشورهای دیکتاتوری در بازار کتاب به راه انداخت. از جمله کتاب های آکواریوم های پیونگ یانگ، هزار فرسنگ تا آزادی، حسرت نمی خوریم، رهبر عزیز، چائوشسکو؛ ظهور و سقوط دیکتاتور سرخ و حرمسرای قذافی.