واکنش محیط زیست به حضور دام در منطقه توران و تولد یوزپلنگ در پاییز - دنیای ویدئو

به گزارش خبرنگاران، شنبه (12 آذر) بود که معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست از انتقال 2 توله یوز مجموعه حفاظت شده توران به پاسگاه محیط بانی برای حفظ جان آن ها اطلاع داد. او زایمان یوز در نیمه دوم پاییز در طبیعت توران را پدیده ای نادر توصیف نموده بود. این خبر واکنش های بسیاری را در انتقاد به عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در پی داشت.

بعضی کارشناسان معتقد هستند که زادآوری حیات وحش وابسته به فصل خاصی نیست و در واقع تولد این دو توله پدیده عجیبی نیست. اما حضور دام و چوپان در منطقه حفاظت شده و پارک ملی توران که زیستگاه زادآور و بسیار مهم برای یوزپلنگ ایرانی است، نشان دهنده عملکرد نادرست سازمان محیط زیست است.

آیا پاییز هم زمان زادآوری حیات وحش است؟

حسن اکبری، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کشور در واکنش به انتقاد واردشده به سازمان حفاظت محیط زیست که زادآوری حیات وحش وابسته به فصل خاصی نیست اظهار کرد: در طبیعت به جهان آمدن حیوانات و حیات وحش را در هر فصلی نداریم. افرادی باید در این زمینه اظهار نظر نمایند که تعیینا در حیات وحش یا زادآوری حیات وحش کار نموده باشند.

وی افزود: تجربه ای که طی سال ها از خانواده های ثبت شده یوز ایرانی در توران وجود دارد نشان دهنده این است که زایمان آنها در فصل بهار انجام می گردد بعلاوه از نظر شرایط اکولوژیک نیز کاملا روشن است که در فصل بهار دمای هوا برای توله ای که هنوز پوشش بدنش کامل نشده و مواد غذایی بیشتر در دسترس خواهد بود، مناسب تر است.

اکبری با بیان اینکه فصل بهار، فصل زادآوری علفخواران نیز هست، ادامه داد: با زادآوری علفخواران، طعمه های کوچک بیشتر در طبیعت وجود دارند و این موارد از عواملی است که باعث بقای بیشتر توله یوزها می گردد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست درباره زادآوری در فصل پاییز اظهار کرد: با زادآوری در پاییز، توله ای که پوشش بدنی مناسبی ندارد، با هوای بسیار سرد روبرو می گردد که این عامل به تنهایی می تواند بر بقای آن بسیار تاثیرگذار باشد. بعلاوه طعمه های متولدشده در فصل بهار، در پاییز دیگر بزرگ شده اند و شکار آن ها برای تغذیه راحت نیست.

اکبری ضمن اشاره به اینکه یوزها به لحاظ روند تکاملی زادآوری در زیستگاه های امن منطقه را انتخاب می نمایند، توضیح داد: شناخت یوزها از زیستگاه امن برای زادآوری بیشتر در فصل بهار اتفاق می افتد. این موضوع باعث می گردد وقتی در فصل پاییز به زیستگاه هایی بروند که در فصل بهار برای زادآوری امن به آن ها مراجعه نموده اند، با حضور دام یا ناامنی های دیگر روبرو شوند.

وی با اشاره به سیکل تعیین فراوری مثل و زایمان در طبیعت گفت: فراوری مثل و زایمان در طبیعت تقریبا سیکل تعیینی دارد. کل و بز، قوچ، میش و تمامی گونه های حیات وحش یک فصل جفت گیری و یک فصل زایمان دارند. عموما حیوانات اهلی به این علت که ما شرایط غذا و دما را مناسب می کنیم، در تمام سال توان زادآوری را خواهند داشت ولی حیوانات وحشی این طور نیستند و بسته به شرایط آب و هوایی این فرآیند در روند تکاملی آنها تنظیم می گردد.

اکبری تاکید نمود که ادعای زادآوری حیات وحش در تمامی فصول صددرصد مردود است.

شرح درباره حضور دام در پارک ملی

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این پرسش که چرا باید اجازه حضور چوپان و دام در پارک ملی توران به عنوان زیستگاه مهم و بسیار حساس یوزپلنگ ایرانی داده گردد، شرح داد: افرادی به این موضوع انتقاد دارند که با شرایط ، قوانین و مقررات کشور کشور آشنایی ندارند. براساس قانون ما تنها زمانی می توانیم دام را از یک منطقه خارج کنیم که تمام اوقافی آن را پرداخت نموده باشیم. این اقدام بسیار هزینه بر است و تا به امروز دولت ها چنین بودجه ای را به ما نداده اند.

وی افزود: دولت ها بسیار شفاف این موضوع را بیان می نمایند که در تمامی آن ها این اعتبارات درخواست شده اما تا به امروز اعتباری که بتوانیم تمام دام های موجود در یک منطقه حساس را خارج کنیم، محقق نشده است.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست به حضور دام در پارک ملی توران اشاره نمود و گفت: بخش هایی از منطقه توران که در پارک ملی قرار گرفته است، آزادسازی شده و هیچ دامی در منطقه نیست. ثانیا دولت چنین رویکردی ندارد. چراکه دامداری شغلی است که دامداران از قدیم به آن مشغول بوده اند و در صورت خارج کردن آن ها گویی شغل شان را از آنان گرفته ایم.

وی با اشاره به اقدامات لازم برای مناطقی با حساسیت بالا مانند توران شرح داد: در مناطقی با حساسیت بالا مانند توران یا نقاطی که چرای بیش از حد در آن ها وجود دارد، باید تعدیل رخ دهد. به عبارتی در نقاطی مانند توران که حساسیت خاصی دارند باید آزادسازی کامل انجام گردد و در نقاطی که چرای مثبت وجود دارد باید چرا کاهش پیدا کند. این مسئله برای ما نیز قابل قبول است اما نیازمند اعتبار سنگینی است که تا به امروز تامین نشده است.

اکبری افزود: چوپانی که توله یوزها را پیدا نموده در پناهگاه حیات وحش توران حضور داشته است. به عبارتی براساس پروانه حضور و آزادسازی که انجام نشده مجاز به حضور بوده است. چراکه اعتباری برای خرید این تعداد دام و آزاد کردن پروانه هایشان هنوز نداریم.